Wikipedia

Carlos de Oliveira

escritor portugués

Carlos Alberto Serra de Oliveira, máis coñecido como Carlos de Oliveira, nado en Belén o 10 de agosto de 1921 e finado en Lisboa o 1 de xullo de 1981 foi un escritor portugués.[1]

Infotaula de personaCarlos de Oliveira
Biografía
Nacemento10 de agosto de 1921 Editar o valor em Wikidata
Belém do Pará, Brasil Editar o valor em Wikidata
Morte1 de xullo de 1981 Editar o valor em Wikidata (59 anos)
Lisboa, Portugal Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadePortugal Editar o valor em Wikidata
EducaciónUniversidade de Coímbra Editar o valor em Wikidata
Actividade
Ocupaciónescritor , guionista , poeta Editar o valor em Wikidata
Xénero artísticoPoesía e novela Editar o valor em Wikidata
LinguaLingua portuguesa Editar o valor em Wikidata
Premios
IMDB: nm0195819 Discogs: 1541275 Editar o valor em Wikidata

É un dos grandes poetas do século XX en Portugal, combinando a preocupación de intervención social (neo-realismo) coa reflexión sobre a escrita no propio proceso da súa produción, o que lle confere á súa obra grande densidade e agudeza nos efecúos diversificados da súa lectura (Mãe Pobre, 1945, Entre Duas Memórias, 1971). O mesmo se pode dicir das súas novelas, nas que se detecta unha evolución da problemática neo-realista máis pura (Casa na Duna, 1943) até a súa elaboración a través da sobriedade do sentimento e da protesta.[2]

Biografía editar

Carlos Alberto Serra de Oliveira naceu 10 de agosto de 1921, en Belén, estado do Pará, Brasil. Fillo de inmigrantes portugueses naquel país, veu aos dous anos para Portugal. A familia fíxase no concello de Cantanhede, na rexión da Gándara, máis precisamente na vila de Febres, onde o pai exerceu a medicina.[3]

En 1933 Carlos de Oliveira múdase para Coímbra, co fin de proseguir os estudos secundarios e universitarios, ingresando na Facultade de Letras da Universidade de Coímbra, onde se licencia en Ciencias Histórico-Filosóficas, en 1947,[4] coa tese Contribución para unha estética neo-realista.

É neste período que o cronista, crítico e tradutor, se deu a coñecer na escrita no seo da xeración dos neo-realistas. Xa en 1937, publicou en conxunto con Fernando Namora e Artur Varela, un libro de narracións, co título Cabeças de Unto, con chancela da Moura Marques & fillo.

Data de 1942 o seu primeiro libro de poemas, titulado Turismo, con ilustracións de Fernando Namora e integrado na colección poética Novo Cancioneiro

En 1943 Carlos de Oliveira publica a súa primeira novela, Casa na Duna, volume da colección dos "Novos Prosadores", editado pola Coímbra Editora.

En 1946 colaborou nun libro de Fernando Lopes Graça, Marchas, Danças e Canções, editada pola Seara Nova, unha antoloxía de varios poetas, musicadas.

En 1948 deixa Coímbra e radícase en Lisboa, onde mantén colaboracións puntuais en varios xornais e revisadas, como Altitude, Seara Nova e sendo até director da revista Vértice. Despois de chegar a tentar o ensino dedicouse, definitivamente, á literatura exclusivamente.

Con maior parte da súa obra en prosa concentrada entre 1943 e 1953, é precisamente en 1953 que publica o libro Unha Abelha na Choiva. Esta novela foi recoñecida como unha das máis importantes obras da literatura portuguesa do século XX, sendo de lectura obrigatoria nos programas escolares en Portugal até final da década de 1990.

En 1957 organiza, con José Gomes Ferreira, os Contos Tradicionais Portugueses, algúns deles posteriormente adaptados ao cinema por João César Monteiro.

Tras un período evolutivo, iniciado por Turismo (1942), é o libro de poemas Cantata (1960) que marca unha divisoria na poesía de Carlos de Oliveira, pasando os catro libros seguintes a tornárense obras de referencia na poesía portuguesa contemporánea.

Carlos de Oliveira recibiu o Premio Bordalo (1971), Premio da Imprensa, na categoría de "Literatura" entregada pola Casa da Prensa, en 1972, polo seu libro de poesía Entre Duas Memórias (1971).

Regresou unha última vez á novela con Finisterra (1978), tendo como fondo, tal como a súa prosa anterior, a paisaxe gandaresa. A publicación xerou algunha polémica sobre a súa catalogación como novela, debido á súa ousada forma "quebrada" e poética, mais foi considerada unha obra renovadora da novela portuguesa contemporánea. A obra valheu-lle o Premio Cidade de Lisboa (1978), atribuído pola Asociación Portuguesa de Escritores (APE).

O seu traballo distínguese pola constante depuración da escrita e polo cuestionamento do xesto autoral, levándoo a corrixir e reescribir case todos os seus traballos até ao final da vida.[5]

Carlos de Oliveira morreu en 1981, en Lisboa.

En 1990 Carlos Alberto Serra de Oliveira foi agraciado, a título póstumo, co grao de Grande-Oficial da Orde Militar de Sant'Iago da Espada, a 10 de xuño.[6]

En 1995 foi editada unha versión de Poesias, pola editora Presenza, acompañada dun rexistro fonográfico en CD con poemas de Carlos de Oliveira ditos polo actor João Grosso.[7] En 2010 Descida aos infernos foi gravada por Maria de Jesus Barroso con música de Luisa Amara.

En 2012, a biblioteca do escritor foi doada pola súa viúva ao Museo do Neo-Realismo, en Vila Franca de Xira, composto por un total de cerca de nove mil documentos, entre produción literaria do autor, a súa historia persoal, correspondencia, fotografías, documentos impresos, artes plásticas, monografías e publicacións periódica.[8]

Uma Abelha na chuva editar

Editada en 1953, Coimbra Editora. En 1996, Sá da Costa: en 2020, Livros do Brasil. Publicada en España en 2009 co título Una abeja en la lluvia por KRK Ediciones con tradución de Xavier Rodríguez Baixeras.

Como todos os neorrealistas, Carlos de Oliveira non quería só escribirr o mundo; quería mudalo. A pobreza dos campesiños, a mortalidade infantil e a imigración, "tatuaran" a súa consciencia social. "Uma abelha na chuva" é o retrato dun país oprimido. O casamento de Álvaro e Maria dos Prazeres é infeliz, como tantos outros que se eternizaban no Portugal mediocre de Salazar. As fidalguías vivían de aparencias, a finxir e a calar para manter o patrimonio intacto. A novela fai nacer o amor entre unha criada e un motorista, á marxe das regras sociais.[9][10]

En 13 de abril de 1972 estrea o filme Unha Abelha na Chuva de Fernando Lopes, coprotagonizado por João Guedes, no papel de Álvaro, e Laura Soveral, como Maria dos Praceres, unha adaptación da novela de 1953 de Carlos de Oliveira.[11]

Obras editar

  • Turismo (1942). Coimbra Editora.
  • Mãe Pobre (1945). Coimbra Editora.
  • Colleita Perdida (1948). Casa Minerva.
  • Descida aos Infernos (1949). En 1992, Ed. Caminho.
  • Terra de Harmonia (1950). Centro Bibliográfico.
  • Cantata (1960).
  • Poesias (1945-1960) (1962). Portugália Editora.
  • Micropaisagem (1968). Dom Quixote. Publicado en España como Micropaisaje pola editorial Pretextos, con tradución de Ángel Campos Pámpano.
  • Sobre o Lado Esquerdo, o Lado do Coração (1968). Don Quixote.
  • Entre Dúas Memorias (1971). Dom Quixote. Publicado en castelán (Entre Dos Memorias) en 2009, por Calambur (www.calambureditorial.com) O. Díaz Aldret
  • Pastoral (1977).
  • Obras de Carlos de Oliveira (1997). Editorial Caminho.
  • Trabalho Poético (1998)). Sá da Costa. En 2003. Assírio & Alvim.
  • A Leve Têmpera do Vento. Antologia poética (2001). Quasi Edições.

Novelas editar

  • Casa na Duna (1943). Coimbra Editora. En 1995, Sá da Costa.
  • Alcateia (1944). Coimbra Editora.
  • Pequenos Burgueses (1948). Coimbra Editora. En 2005, Assírio & Alvim.
  • Unha Abelha na Chuva (1953).
  • Finisterra: paisagem e povoamento (1978). Livraria Sá da Costa. Publicada en castelán en 2010, por KRK Ediciones.

Crónicas editar

  • O Aprendiz de Feiticeiro (1971). Dom Quixote.

Premio Literario Carlos de Oliveira editar

En homenaxe ao escritor, o Concello de Cantanhede[12] promove o "Premio Literario Carlos de Oliveira" visando estimular a creación literaria.[13] Entre os galardoados encontramos:

  • O Novíssimo Testamento, do escritor Mário Lúcio Sousa, ministro da cultura de Cabo Verde
  • Case Tudo Nada, de Arsénio Moto, escritor, xornalista, cronista, poeta, ensaísta portugués
  • Crime e Revolução, do historiador, escritor e poeta brasileiro Carlos Roberto da Rosa Rangel.
  • A estrambótica aventura do senhor Martius Von Gloeden, da autoría de Carlos Roberto Loiola, xuíz brasileiro

Premios editar

  • 1971: Premio Bordalo na categoría de "Literatura".
  • 1978: Premio Cidade de Lisboa, por Finisterra.

Notas editar

  1. ↑ "Biografia - Carlos de Oliveira". escritas.org (en portugués). Consultado o 2020-05-23. 
  2. ↑ "Carlos de Oliveira". instituto-camoes.pt (en portugués). Arquivado dende o orixinal o 26 de xaneiro de 2021. 
  3. ↑ "Oliveira, Carlos de". web.archive.org. 2002-06-24. Archived from the original on 24 de xuño de 2002. Consultado o 2020-05-23. 
  4. ↑ "Carlos de Oliveira. Parque dos Poetas" (en portugués). Arquivado dende o orixinal o 21 de agosto de 2016. Consultado o 2020-05-23. 
  5. ↑ "Carlos de Oliveira. Wook". www.wook.pt (en portugués). Consultado o 2020-05-23. 
  6. ↑ "ENTIDADES NACIONAIS AGRACIADAS COM ORDENS PORTUGUESAS - Página Oficial das Ordens Honoríficas Portuguesas". www.ordens.presidencia.pt. Consultado o 2020-05-23. 
  7. ↑ "Fonoteca Municipal - Catálogo - Detalhe do Registo". fonoteca.cm-lisboa.pt. Consultado o 2020-05-23. 
  8. ↑ "Espólio de Carlos de Oliveira doado ao Museu do Neo-Realismo". The best project ever. (en portugués). Arquivado dende o orixinal o 19 de xaneiro de 2021. Consultado o 2020-05-23. 
  9. ↑ ""Uma Abelha na Chuva", de Carlos de Oliveira". ensina.rtp.pt. Consultado o 2020-05-23. 
  10. ↑ "Uma Abelha na Chuva" (en portugués). 2019-05-31. 
  11. ↑ "Carlos de Oliveira". IMDb. Consultado o 2020-05-23. 
  12. ↑ "Regulamento municipal do Prémio Literário Carlos de Oliveira" (PDF). cm-cantanhede.pt/ (en portugués). 
  13. ↑ "Carlos Roberto Loiola vence Prémio Literário Carlos de Oliveira Notícias de Coimbra". www.noticiasdecoimbra.pt. Consultado o 2020-05-23. 

Véxase tamén editar

Ligazóns externas editar

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Carlos_de_Oliveira&oldid=6402748»