Amadeu Antonio Kiowa

vítima

Amadeu Antonio Kiowa, nado en Quimbele (Angola) o 12 de agosto de 1962 e finado en Eberswalde (Alemaña) o 6 de decembro de 1990 , foi un traballador contratado (Vertragsarbeiter en alemán refírese a un operario subcontratado, moitas veces estranxeiro).[1] Foi unha das primeiras vítimas coñecidas da violencia de extrema dereita na Alemaña reunificada. As sentenzas no proceso xudicial contra os autores foron moi criticadas. Aínda que o tribunal condenou os autores a un máximo de catro anos de cárcere por lesións corporais con resultado de morte (Körperverletzung mit Todesfolge) parte da opinión pública e dos medios aínda clasifican o feito como asasinato.[2] [3] [4] A Fundación Amadeu Antonio foi creada na súa memoria en 1998.

Infotaula de personaAmadeu Antonio Kiowa

Editar o valor em Wikidata
Biografía
Nacemento12 de agosto de 1962 Editar o valor em Wikidata
Quimbele (pt) Traducir Editar o valor em Wikidata
Morte6 de decembro de 1990 Editar o valor em Wikidata (28 anos)
Eberswalde, Alemaña Editar o valor em Wikidata
Causa da morteHomicidio e homicidio Editar o valor em Wikidata
Datos persoais
País de nacionalidadeAngola Editar o valor em Wikidata

IMDB: nm12118039 Editar o valor em Wikidata

Traxectoria editar

Kiowa naceu en 1962 en Quimbele, ao nordeste da capital de Angola, Luanda. Era o maior de doce fillos da súa nai, Helena Alfonso. O 3 de agosto de 1987 Kiowa chegou á República Democrática Alemá con outros 103 traballadores angolanos. Esperaba estudar tecnoloxía aeronáutica, pero como moitos traballadores contratados angolanos da época, formouse como carniceiro na EWG Ewersbalder Wurst en Brandeburgo, onde coñeceu a súa moza. A situación da parella, que esperaba un fillo en 1990, cambiou bruscamente coa reunificación. Nese tempo, moitos antigos Vertragsarbeiter perderon o seu traballo, e o seu permiso de residencia non estaba claro debido á cancelación dos contratos cos países de orixe.[5]

Curso dos acontecementos editar

Na noite do día 24 de novembro de 1990 skinheads de extrema dereita de varias cidades reuníronse no apartamento dun neonazi en Eberswalde.[6] Xuntáronse con outros 50 mozos dunha discoteca para "aplaudir negros" (Neger klatschen) como dixo un dos acusados no xuízo.[7] Na noite do 24 ao 25 de novembro de 1990 o grupo atopouse con Kiowa e dous homes mozambicanos. Kiowa foi brutalmente golpeado polos membros do grupo. Un dos autores saltou sobre a cabeza de Kiowa, que estaba tendido no chan, cos dous pés. O mozo de 28 anos sufriu feridas graves na cabeza. Nunca espertou do coma e morreu once días despois como consecuencia do ataque. Os dous mozambicanos agredidos polo mesmo grupo, que tamén foran atacados con coitelos, escaparon feridos graves.

Durante o incidente, 20 policías totalmente equipados permaneceron a pouca distancia, sen intervir. Tampouco interviñeron tres policías armados de paisano que seguiran ao grupo.[6] Un dos policías dixo que volveu chamar aos seus dous compañeiros porque "quería evitar que tivesen problemas co grupo.[1] En 1994, o Tribunal de Distrito de Frankfurt (Oder) rexeitou unha acusación contra os axentes de policía por Körperverletzung mit Todesfolge durch Unterlassen (lesións corporais que resultaron en morte por omisión).[8] [9]

Transcurso do proceso editar

Abriuse o procedemento contra seis dos autores. A ICJ de Xenebra enviou un observador, temendo que se puidese culpar á vítima e que os autores puidesen quedar impunes. As condenas só se dictaron a partir do testemuño dun cómplice que nun primeiro momento se escondeu pero que logo rompeu un acordo de non divulgación entre os autores.[10]

En 1992, o tribunal do distrito de Frankfurt (Oder) condenou a cinco dos menores a un máximo de catro anos de prisión por lesións corporais que provocaron a morte, algúns a penas suspendidas. Non se puido demostrar quen levou a cabo os golpes mortais. Outros 21 participantes contra os que se presentaron cargos penais non foron condenados.[11]

As sentenzas foron recibidas con críticas do público político. O comisario de Estranxeiría de Brandeburgo, Almuth Berger, temía que tales xuízos puidesen interpretarse como "estímulo para ataques xenófobos". O ministro de Xustiza de Renania-Palatinado, Peter Caesar, advertiu de que os actos de violencia contra cidadáns estranxeiros non son "delincuencia xuvenís".

Neste sentido, a especialista en dereito penal Monika Frommel clasificou o acto en 1992:[12]

Cando o angolano Antonio Amadeu foi asasinado por Skins en Eberswalde hai uns dous anos, quedou claro que as protestas na antiga RDA non eran só unha forma de disturbios xuvenís.

Expresou dúbidas de que os avogados estivesen realmente dispostos "a xulgar os delitos de dereitas e de esquerdas co mesmo criterio" e cualificou o poder xudicial en Alemaña como "poder xudicial político".

O acto foi clasificado como asasinato en moitos medios, excepto por Frommel, incluíndo Die Zeit, Welt am Sonntag , Der Spiegel, Die Tageszeitung, o Berliner Zeitung, o Norddeutschen Rundfunk, Netzeitung, Mut gegen rechte Gewalt, Netz gegen Nazis e a Fundación Amadeu Antonio[13][14][15][16][17][18]

Conmemoración editar

 
Unha placa conmemorativa en Eberswalder Straße 24a conmemora Kiowa.

Kiowa e a súa morte foron conmemorados de diversas formas. A Fundación Amadeu Antonio, que leva o nome de Kiowa, foi fundada en 1998 para fortalecer a sociedade civil contra o problema do extremismo de dereitas na vida cotiá. Dende 2007 a iniciativa Barnimer Light me Amadeu organiza manifestacións e actos contra a xenofobia e realiza actos conmemorativos no aniversario da súa morte. No lugar do crime levantouse unha placa conmemorativa a Kiowa. A asociación cultural africana Palanca deseñou a exposición Geschichte der angolanischen Vertragsarbeiter in Eberswalde ("Historia dos traballadores contratados angoleños en Eberswalde"), incluíndo a referencia a Kiowa.[19]

Konstantin Wecker dedicoulle a Kiowa unha balada baseada na súa canción "Willy", na que describe o acto e denuncia a xenofobia.[20]

A principios de 2012 a iniciativa Light me Amadeu recolleu sinaturas de persoas que pedían que a rúa onde foi asasinado Kiowa fose renomeada. A decisión de cambiar o nome foi aprazada varias veces polos concelleiros de área. Outra iniciativa propuxo o nome de Kiowa ao centro de educación cívica e a creación dun premio ao compromiso cívico. Este concepto presentado foi aceptado polo concello de Eberswalde cunha ampla maioría en novembro de 2012. [21] O centro de educación cívica abriuse o día 9 Aberto en agosto de 2014.

Familia editar

A súa parella embarazada, Gabriele Schimansky, deu a luz un fillo a quen chamou Amadeu. En xaneiro de 1991 o corpo de Kiowa foi trasladado a Angola, onde foi enterrado no cemiterio de Sant'Ana en Luanda.

Gabriele e o seu fillo foron expostos a novas hostilidades en Eberswalde. Entre outras cousas, o seu carro de bebé foi pintado con esvásticas nazis e posteriormente destruído.[22] Schimansky casou máis tarde cun congolés, co que tivo tres fillos máis.[23] Ela tomou o apelido do seu marido, Mukendi. A familia trasladouse a Berlín.[24] [25] Gabriele morreu en 2015; o seu fillo Amadeu Schimansky viviu en Eberswalde e xogou no club de fútbol local FV Preussen.

A nai de Kiowa, Helena Alfonso, da tribo Bakongo, vivía coa en Rocha Pinto, Luanda.[26] En 2001, co apoio de doadores, foi a Alemaña cun fillo para facerlle unha análise de sangue para aclarar a paternidade de Kiowa e conseguir a pensión de compensación da súa vítima. Recibiron 3.600 marcos alemáns en doazóns da Fundación Amadeu Antonio de Berlín e roubáronlles 800 dólares na estación de tren de Friedrichstrasse.[27] As análises de sangue realizadas non foron concluíntes. Un equipo de televisión da ARD acompañou a extracción de sangue e documentou o resultado.

Audiovisual editar

  • 1993: Película Amadeu Antonio. Berlinale, Cine Fórum; Alemaña 1992, 50 minutos; Dirección: Thomas Balzer; Distribución: ZDF.[28]

Notas editar

  1. 1,0 1,1 "Lesen Sie zeit.de mit Werbung oder im PUR-Abo. Sie haben die Wahl.". ZEIT ONLINE ; www.zeit.de. Arquivado dende o orixinal o 30 de agosto de 2023. Consultado o 2023-08-30. 
  2. Ben Reichardt: „Eberswalde war ein übles Nest“, Artigo online de novembro de 2015 auf www.welt.de; Consultado o 13 de agosto de 2019
  3. Braun, Marie-Luise (2015-12-03). "Amadeu Antonio: Sein Tod hat Eberswalde". noz.de (en alemán). Consultado o 2023-08-30. 
  4. Spiegel TV Magazin: Eberswalde und der Mord an Amadeu Antonio Kiowa. Publicación do 27 de agosto de 2012, dispoñible en YouTube; consultado o 13 de agosto de 2019
  5. "Zum 30. Todestag von Amadeu Antonio". www.amadeu-antonio.de. Consultado o 2023-08-30. 
  6. 6,0 6,1 deutschlandfunkkultur.de. "Vor 20 Jahren wurde Amadeu Antonio Kiowa in Eberswalde erschlagen". Deutschlandfunk Kultur (en alemán). Consultado o 2023-08-30. 
  7. SEILS, CHRISTOPH. "Politiker verstecken sich hinter der Justiz". nd-aktuell.de (en alemán). Consultado o 2023-08-30. 
  8. "Bilanz nach vier Jahren Ampel: Die Minister Ziel und Bräutigam gerieten durch Pannen ins Kreuzfeuer der Kritik: Rechtsextremisten blieben oft unbehelligt". Berliner Zeitung (en alemán). 1994-08-01. Consultado o 2023-08-30. 
  9. Drescher, Falko (2008). Wer kontrolliert die Polizei?: Eine Untersuchung zu Problemen der Polizeikontrolle im Land Brandenburg (en alemán). GRIN Verlag. ISBN 978-3-638-92882-3. 
  10. Oliver Tolmein. Konkret, Nº 12/92, páx. 26
  11. "Vor 19 Jahren – DW – 25.11.2008". dw.com (en alemán). Consultado o 2023-08-30. 
  12. "Das ist Politische Justiz". Magazin.Spiegel.de (en alemán). 
  13. "Von Berlin über Beirut in den Barnim - WELT". DIE WELT (en alemán). 2011-11-17. Consultado o 2023-08-30. 
  14. Kulick, Holger (2001-06-03). "Rechtsradikalismus: Eberswalde sieht rot". Der Spiegel (en alemán). ISSN 2195-1349. Consultado o 2023-08-30. 
  15. Sander, Lalon (2010-02-25). "Eberswalder Jugendbündnis gegen Neonazis: Der Traum von Toleranz". Die Tageszeitung: taz (en alemán). ISSN 0931-9085. Consultado o 2023-08-30. 
  16. Nora Winter. amadeu-antonio-stiftung.de, 2010.
  17. "Eberswalde: Gedenkstunde für das erste Opfer rassistischer Gewalt im vereinten Deutschland: Amadeu Antonio starb vor fünf Jahren". Berliner Zeitung (en alemán). 1995-11-26. Consultado o 2023-08-30. 
  18. "Erschlagen vom Nazi-Mob, während die Polizei zusah: Zwanzigster Todestag von Amadeu Antonio Kiowa". Belltower.News (en alemán). 2010-11-24. Consultado o 2023-08-30. 
  19. Geschichte der angolanischen Vertragsarbeiter in Eberswalde. (PDF; 10,9 MB) Palanca, 23 de marzo de 2009.
  20. "Konstantin Wecker – Die Ballade von Antonio Amadeu Kiowa Lyrics". MusikGuru (en alemán). Consultado o 2023-08-30. 
  21. "RE:GUBEN" (en alemán). Consultado o 2023-08-30. 
  22. "Lesen Sie zeit.de mit Werbung oder im PUR-Abo. Sie haben die Wahl.". ZEIT ONLINE; www.zeit.de. Arquivado dende o orixinal o 30 de agosto de 2023. Consultado o 2023-08-30. 
  23. „Zuville Bananen jejess'n“. Der Spiegel 13/1998, 23. März 1998
  24. NDR. "Unbequeme Erinnerung - Eberswalde und das Nazi-Opfer". daserste.ndr.de (en alemán). Consultado o 2023-08-30. 
  25. deutschlandfunkkultur.de. "25. Todestag von Amadeu Antonio Kiowa - Als alle schwiegen". Deutschlandfunk Kultur (en alemán). Consultado o 2023-08-30. 
  26. Antonio Cascais: Bei Helena Afonso und am Grab von Amadeu Antonio. (PDF; 20 kB) 2011.
  27. "Vor 10 Jahren wurde ihr Sohn Amadeu Antonio in Eberswalde von Skins ermordet. Jetzt kam Helena Alfonso aus Angola zum ersten Mal nach Deutschland - es war keine schöne Reise - B.Z. – Die Stimme Berlins". www.bz-berlin.de (en alemán). 2001-06-01. Consultado o 2023-08-30. 
  28. Filmdatenblatt Berlinale 1993

Véxase tamén editar

Ligazóns externas editar