Alfabeto siríaco
| Historia do alfabeto |
|---|
|
Idade de Bronce Medio ss –XIX - -XV
|
| Meroítico s. –III. |
| Xenealoxía completa |
O alfabeto siríaco úsase para escribir a lingua siríaca desde máis ou menos o século II. É un dos abjads semíticos que descende directamente do alfabeto protocananeo.
Notas xerais editar
O siríaco escríbese de dereita a esquerda. É unha escritura cursiva (ligada), onde algunhas letras están conectadas dentro da mesma palabra, pero non todas. O alfabeto consta de 22 letras, todas consoantes. Os sons vocálicos coñécense quer pola memoria do lector quer pola puntuación (un sistema de marcas diacríticas para indicar a lectura correcta). De feito, hai tres letras que actúan como matres lectionis: máis que seren consoantes, indican unha vogal. A primeira letra, 'Ālaph, a miúdo representa un ataque glotal, pero tamén indica unha vogal ao inicio ou ao final dunha palabra. A letra Waw é tecnicamente unha w, pero pode tamén representar as vogais o e u. Do mesmo xeito, a letra Yōdh representa a consoante y, pero tamén está polas vogais i e e.
Formas do alfabeto siríaco editar
Hai tres variantes principais do alfabeto siríaco. A forma máis antiga e clásica do alfabeto é o Estrangelā (o nome deriva da descrición grega στρόγγυλη, strongylē, 'redondo'). Aínda que o Estrangelā xa non se usa como a principal forma de escritura do siríaco, tivo un rexurdimento: emprégase en publicacións escolares (por exemplo na versión da Universidade de Leiden do Peshitta), en títulos e inscricións.
O dialecto siríaco occidental adoita escribirse na forma Sertā ('liña') do alfabeto, tamén coñecido como escritura Maronita ou Xacobita. A maioría das letras derivan claramente do Estrangelā, pero con liñas simplificadas e lixeiras. O alfabeto árabe baséase no alfabeto nabateo, que se baseou nesta forma de escritura siríaca. A escrita occidental marca normalmente as vogais mediante as letras vocálicas gregas en miniatura enriba ou embaixo da letra á que seguen: Α (alfa maiúsculo) representa a, α (alfa minúsculo) representa ā (pronunciado como un o), ε (épsilon minúsculo) representa e e ē, Ι (iota maiúsculo) representa ī, e un símbolo combinado de Υ (ípsilon maiúsculo) e ο (ómicron minúsculo) representa ū.
O dialecto siríaco oriental escríbese normalmente na forma Madnhāyā ('oriental') do alfabeto. Outros nomes para a escrita inclúen Asirio (non confundir co nome tradicional do alfabeto hebreo), Caldeo, e, impropiamente, 'Nestoriano', un termo que se usou ao principio para designar os cristiáns que vivían no Imperio Persa. A escritura oriental parécese ao Estrangelā máis cá occidental. A escrita oriental usa un sistema de puntos enriba ou embaixo das letras para indicar as vogais.
Cando o árabe empezou a ser a lingua dominante no Crecente Fértil, houbo textos que se escribiron en árabe coa escritura siríaca. Estes textos reciben normalmente o nome de Karxuni ou Garxuni.
escritura siríaca Estrangelā editar
Escritura siríaca Madnhāyā (oriental) editar
O siríaco en Unicode editar
O rango do Unicode siríaco é U+0700 ... U+074F.
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | A | B | C | D | E | F | ||
| 700 | ܀ | ܁ | ܂ | ܃ | ܄ | ܅ | ܆ | ܇ | ܈ | ܉ | ܊ | ܋ | ܌ | ܍ | | | |
| 710 | ܐ | ܑ | ܒ | ܓ | ܔ | ܕ | ܖ | ܗ | ܘ | ܙ | ܚ | ܛ | ܜ | ܝ | ܞ | ܟ | |
| 720 | ܠ | ܡ | ܢ | ܣ | ܤ | ܥ | ܦ | ܧ | ܨ | ܩ | ܪ | ܫ | ܬ | ܭ | ܮ | ܯ | |
| 730 | ܰ | ܱ | ܲ | ܳ | ܴ | ܵ | ܶ | ܷ | ܸ | ܹ | ܺ | ܻ | ܼ | ܽ | ܾ | ܿ | |
| 740 | ݀ | ݁ | ݂ | ݃ | ݄ | ݅ | ݆ | ݇ | ݈ | ݉ | ݊ | | | ݍ | ݎ | ݏ |
Véxase tamén editar
Ligazóns externas editar
| Commons ten máis contidos multimedia sobre: Syriac |